Hệ thống hang động Tú Làn phát hiện vào năm 2009 ở thôn Tân Hoá, huyện Minh Hóa, cách Phong Nha khoảng 70km về phía Tây Bắc. Hiện hệ thống gồm khoảng 8 hang động khác nhau này vẫn chưa được nhiều du khách đến thăm ở địa danh du lịch Quảng Binh, vùng đất vốn nổi tiếng thế giới vì các hệ thống hang tuyệt đẹp.
Đường vào hang Tú Làn phải băng rừng, lội suối nên du khách được trang bị trang phục đi rừng với đầy đủ quần áo, ba lô chuyên dụng, mũ đội đầu gắn đèn cùng bao tay và giày đặc biệt. Thiếu bất kỳ món đồ nào, chuyến đi của bạn sẽ có thể gặp khó khăn và nguy hiểm. Bạn chỉ phải tự mang theo những đồ dùng cá nhân, còn đồ ăn và lều bạt do những người khuân vác chuyên nghiệp của vùng đất Tân Hóa đảm nhiệm.
Cuộc xuyên rừng lội suối đến hang Tú Làn sẽ là một trải nghiệm khó quên. Nếu như những dòng nước hiền hòa, trong veo vỗ về bạn thì những vách đá cheo leo, nhọn hoắt lại là những thách thức khắc nghiệt. Chuyến đi chủ yếu phụ thuộc vào sự khéo léo, kiên trì và lòng dũng cảm của bạn. Cứ đi hết một đoạn lội suối lại đến một đoạn leo núi. Giữa nhiệt độ nóng bỏng mùa hè, bộ quần áo vừa ướt sũng khi bạn lội suối sẽ trở thành cái điều hòa tuyệt vời khi bạn lên bờ đi bộ hoặc leo vách đá.
Phần thú vị nhất của chuyến khám phá này là khi tới hệ thống hang động Tú Làn bạn được bơi trong hang tối để chinh phục khoảng 5 cái động khác nhau. Những vòm hang cao vút và lòng hang thì biến đổi khôn lường, chỗ rộng hàng trăm mét và hiền hòa như cái bể bơi khổng lồ, chỗ thì xiết hẹp và đầy đá tảng nhấp nhô trơn tuột. Với chiếc áo phao trên người, bạn chỉ việc yên tâm thả mình trôi nhẹ nhàng, dùng đèn chiếu trên mũ rọi lên vách hang để ngắm những thạch nhũ lạ mắt.
Nước trong hang mát lạnh, trong khi bên tai bạn chỉ có tiếng nước khua lách tách của người bơi vang vọng một cách êm đềm. Hết đoạn bơi, bạn lại lên đi bộ và ngắm vô số những thạch nhũ, hốc đá muôn hình vạn trạng. Bạn sẽ đi hết ngạc nhiên này đến ngỡ ngàng khác trước sự kỳ diệu của thiên nhiên. Có những bàn thạch phẳng như được chế tác tỉ mỉ, bên cạnh những khoảnh thạch nhũ tạo thành một hồ bơi tự nhiên khiến ai cũng liên tưởng tới một bãi tắm cổ tích dành cho những nàng tiên tuyệt mỹ.
Bơi trong dòng suối ngầm và ngắm nhìn những khối thạch nhũ trong hang thực sự là phần thưởng ban tặng cho những ai đủ nhiệt thành vượt qua khó khăn hiểm trở để đến với thiên nhiên.
Điểm dừng cuối cùng của hệ thống hang Tú Làn là một vòm hang khô rất rộng. Có hai cửa hang lớn nằm liền nhau khiến cho ánh sáng rọi vào khá sâu, giúp ta quan sát được hệ thống thạch nhũ muôn hình vạn trạng. Kết quả của những vận động địa chất hàng triệu năm là những viên cuội tròn xoe, những phiến đá đen họa tiết nghệ thuật, lớp nhũ óng ánh như dát vàng hay những cột thạch nhũ lấp lánh như đính kim sa.
Hoàn thành chuyến khám phá hang, bạn sẽ hạ trại bên một cái hồ nhỏ ngay cửa ra của một hang lớn và có những dàn bướm trắng dập dờn. Không biết khởi hành từ khi nào mà những anh chàng khuân vác đã sẵn sàng lều bạt và chế biến những món ăn dân dã của địa phương bằng những đồ dùng thô sơ nhất. Điều này cho bạn cảm giác như trở về với cuộc sống hàng nghìn năm trước bên bếp lửa bập bùng và những xiên thịt nướng.
Trước khi thưởng thức bữa tối đặc biệt và có giấc ngủ êm đềm trong lều hoặc trên võng giữa đại ngàn, bạn còn có thể tận hưởng cảm giác được xoa bóp hết sức lạ lẫm. Bạn có thể ngồi thụt vào những hốc đá để cho dòng nước xối xả tạo thành những luồng massage cho cổ, vai và lưng sau một ngày mệt nhoài vì băng rừng lội suối.
Sớm mai thức dậy giữa rừng già lại là một trải nghiệm tuyệt vời khác. Chui ra khỏi lều, đi men theo bờ sỏi của con suối để kiếm một thân cây khô lớn ngả lưng xuống ngắm mây trời thăm thẳm. Bạn sẽ tận hưởng buổi sáng tinh khôi trước khi quay lại địa điểm cắm trại, thưởng thức bữa ăn nhẹ cuối cùng giữa rừng già.
