Văn hóa ẩm thực của Nhật Bản luôn là một câu chuyện dài và thú vị đối với những người say mê ẩm thực. Sự cầu kỳ và tinh tế của người Nhật đã góp phần đưa nhiều món ăn đặc trưng của xứ Phù Tang nổi tiếng và gây thương nhớ ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó nổi tiếng và phổ biến bậc nhất phải kể đến sushi và món mì.
Mì Nhật Bản là cả một thế giới hấp dẫn với rất nhiều loại, trong đó được biết đến nhiều nhất là những món mì udon, mì ramen, mì soba và mì somen với những đặc trưng riêng.
Ngày nay, với quá trình toàn cầu hóa nhanh và mạnh, các món Nhật đã vượt qua lãnh thổ xứ mặt trời mọc đến với rất nhiều quốc gia trên thế giới. Do vậy, bạn có thể dễ dàng được thưởng thức các món Nhật nói chung hay các món mì Nhật ở mọi nơi trên thế giới.
Tuy nhiên, dù công nghệ hiện đại đến đâu thì không phải loại mì nào cũng có thể “xuất ngoại” khỏi lãnh thổ Nhật Bản, bởi sự cầu kỳ và những nguyên liệu rất đặc trưng khó có thể tìm được ở đâu khác ngoài nước Nhật. Một trong số đó chính là “nagashi somen” – món mì chảy theo dòng nước trong ống tre.
Loại hình ăn mì lạnh này được cả người lớn lẫn trẻ nhỏ Nhật Bản ưa thích. Với đa phần các loại mì, bạn chỉ cần gọi món rồi ung dung ngồi đợi phục vụ mang đồ ra bàn thì với món mì trong ống tre, bạn sẽ phải “tự thân vận động” rất nhiều. Cụ thể, thực khách sẽ đứng hoặc ngồi 2 bên một cái máng bằng tre dài.Trong máng tre là một dòng nước mát lạnh chảy với những sợi mì somen (loại mì được làm từ bột mì và nước muối, có đường kính vào khoảng 1,3 mm) được thả trôi xuôi theo dòng nước.
Để ăn món mì này, bạn phải dùng đũa nhanh tay gắp lấy những sợi mì ra và nhúng vào bát nước chấm rồi thưởng thức. Để gắp được mì chảy trong máng, tốt nhất bạn nên giữ nghiêng đũa theo chiều ngược với chiều dòng nước chảy rồi nhanh tay nhấc đũa để vớt được mì. Số mì không được gắp khi chảy đến cuối máng sẽ phải bỏ đi, cho nên thực khách được khuyến khích gắp nhiều nhất có thể cho khỏi lãng phí.
Phương pháp ăn này vừa giúp giữ cho mì lạnh, vừa tạo sự thú vị khi thưởng thức, đặc biệt là cho trẻ em. Đặc trưng của loại mì nagashi somen là ăn lạnh. Nguyên liệu của món ăn không quá cầu kì, chỉ gồm mì somen chấm với tsuyu, một loại nước chấm nhạt có thể được pha thêm hương vị hành ta, gừng hoặc myoga.
Tuy nghe có vẻ đơn giản như thế nhưng món mì này cũng có hương vị rất riêng. Sản xuất mì somen không dễ một chút nào. Chỉ riêng quá trình làm mỏng và kéo dài các sợi mì somen phải trải qua tới 30 bước khác nhau, kéo dài trong 36 giờ đồng hồ.
Tuy nhiên, để sợi mì được ngon, mì sau khi được sản xuất còn phải được cất giữ trong kho từ 1 – 2 năm để ngấu và chín, sau đó mới được mang ra ăn. Cũng bởi thế loại mì somen khô cao cấp ấy sẽ có giá bán cao và không phải ai cũng mua được.
Ở Nhật, món mì nagasi somen rất được ưa chuộng vào mùa hè. Thậm chí đây được coi là hoạt động ẩm thực ngoài trời hấp dẫn nhất mùa hè. Đặc biệt, hẻm núi Tōsenkyō tại Nhật nổi tiếng nhờ món nagashi somen này. Mùa đông, mì somen dùng trong nước lèo nóng gọi là “nyumen”.
Ngày nay, một số nơi có thể thay ống tre bằng ống nhựa, hoặc tạo hình ống vòng tròn để tiết kiệm mì, hạn chế tối đa việc bỏ phí mì thừa. Đặc biệt mô hình vòng tròn này cón được áp dụng trong những mô hình nagashi somen tại gia. Bởi sự cầu kỳ và đặc biệt trong cách làm cũng như thưởng thức, nếu muốn nếm thử món mì lạnh trong ống tre này, bạn chỉ có cách đến tận Nhật Bản mà thôi.
