Hệ thống hang Tú Làn nằm cách Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng 70 km, bên cạnh làng dân tộc thiểu số Tân Hóa, tỉnh Quảng Bình. Hang bao gồm hơn 10 hang động, mỗi hang có đặc điểm, kiến tạo riêng biệt. Để đến đây, bạn cần trải qua nhiều hoạt động băng các cánh đồng trải dài, băng rừng, lội suối, đu dây, bơi trong hang ngầm tối…
Băng qua muôn trùng xanh
Tân Hóa, một ngôi làng nhỏ lọt thỏm giữa núi rừng trùng điệp, là điểm bắt đầu cho cuộc hành trình đi vào vùng đất của Kong: Skull Island. Chuyến đi mở màn bằng việc cuốc bộ 2,5 km để đến với sông Rào Nan.
Trong suốt thời gian này, bạn sẽ thấy một “đảo Đầu Lâu” hoàn toàn khác: thanh bình, yên ả với một màu xanh trải dài, hệt như tranh minh họa cho tựa sách Bắt trẻ đồng xanh. Những gì bạn thấy là một cánh đồng cỏ trải dài đến tận chân núi, trên đó có đàn bò nhẩn nha ăn cỏ, xa xa là những ruộng ngô non xanh rờn đang uốn lượn dọc con sông. Tất cả nằm yên bình trong vòng tay ôm ấp của dãy núi đá, tạo nên một màu xanh ngút ngàn.
Vào mùa mưa, khi lũ về, nước dâng lên lấp đồng, lấp ruộng. Thung lũng biến mất, chỉ còn những ngọn núi nhấp nhô, hệt như ai đó đột ngột di dời vịnh Hạ Long từ Quảng Ninh về đây.
Đi dọc cánh đồng cỏ, men theo ruộng ngô, bỏ lại mấy cụm hoa dại tim tím hay cây trinh nữ, đoàn du khách sẽ bì bõm đi ngang sông Rào Nan. Từ đây bạn bắt đầu leo 30 m đường đồi, núi đá lởm chởm, sau đó di chuyển xuống con dốc dài 100 m để đến thung lũng Hùng Tôn, và tạm dừng nghỉ trưa ở cửa động cùng tên.
Từ cổng động Hùng Tôn, phóng tầm mắt ra tận chân trời vẫn chỉ thấy một màu xanh bạt ngàn. Đây hẳn là cảm giác khác lạ đối với các bạn trẻ thành phố vốn quen với việc nhìn “rừng bê-tông” trên các cao ốc.
Bữa trưa kết thúc, đôi chân của bạn bắt đầu được thử thách bằng cách leo hết núi Xoài (tầm 150 m), quay lại thung lũng (3 km) và đến khu vực cắm trại. Tại đây, bạn sẽ đi vào hệ thống hang Tú Làn, trải nghiệm nhiều điều khó quên trong “thế giới ngầm”.
Lọt thỏm trong mê cung đá
Để khám phá Tú Làn, bạn có nhiều sự lựa chọn: tour 2 ngày, 3 ngày và 4 ngày. Nếu là người mới bắt đầu trekking, bạn nên chọn tour dễ nhất, đi trong 2 ngày, tham quan 4/10 hang thuộc hệ thống hang Tú Làn, bao gồm hang Tú Làn, hang Ken, hang Kim và hang Hùng Tôn.
Để đi tất cả hang động này, bạn phải leo qua núi đá vôi để đi lên trên nóc các hang, sau đó đi đến những cửa hang có thể vào được. Hệ thống hang hình thành bởi dòng nước ngầm, nên có những đoạn phải bơi vào trong. Hang không có một chút ánh sáng nào. Mọi người đều đội mũ bảo hộ gắn đèn pin và áo phao.
Hang đầu tiên là hang Ken. Chỗ cắm trại nằm ngay trước cổng hang này. Từ cổng vào đến nơi đi bộ được, bạn phải bơi một đoạn trong hang, dưới dòng nước mát lạnh, trong vắt. Khi bơi, nên cẩn thận vì bên dưới thỉnh thoảng có đá ngầm. Bạn cứ khua khua tay chân cho tiến chầm chậm là được.
Hãy thử cảm giác thả nổi, ngước mặt lên trần hang mà bơi, lắng nghe tiếng nước động vang vọng lại từ tứ phía, cảm nhận làn nước đang vỗ về nhè nhẹ trong khi cái lạnh ngấm vào từng kẽ tay, mê mải ngắm những mỏm thạch nhũ và thấy mọi giác quan đều đang căng ra để tận hưởng.
Bơi vào trong, men theo bờ đá vôi để đi vào chỗ hang khô, cả đoàn sẽ như bị lạc vào một mê cung đá và chìm đắm trong tầng tầng lớp lớp thạch nhũ. Những khối thạch nhũ khổng lồ, có khi lấp lánh ánh bạc, có khi lung linh ánh vàng.
Thạch nhũ biến hóa với đủ mọi hình dạng, kích thước – lúc hiện lên sừng sững như một vỏ ốc khổng lồ với họa tiết lượn sóng mềm mại hoặc bộ vỏ xù xì như xương rồng, lúc nhìn như cây nấm hay bắp súp lơ vĩ đại của người khổng lồ, lúc lại là những cột đá to như cái nhà, những bậc thang với đường cong hoàn hảo được tạc bởi sự kì công của thiên nhiên.
Sau Hang Ken, ngày hôm sau đoàn tiếp tục khám phá ba hang động còn lại. Lộ trình nhìn chung cũng giống nhau: đi đường rừng đến cổng hang, bơi vào hang khám phá, vài lần đi qua mấy vách đá dốc và trơn, ở hang cuối cùng bạn phải một cái thang sắt cao gần 60 bậc.
Mỗi hang đều có điểm hay riêng, nhưng khi đứng trong lòng hang động cao hàng chục mét, lọt thỏm giữa một mê cung đá vôi, thạch nhũ, cát và nước; cảm giác duy nhất còn đọng lại chính là sự choáng ngợp – choáng ngợp vì thiên nhiên kỳ vĩ, và choáng ngợp vì thấy quá bé nhỏ so với thế giới rộng lớn này.
Để đi Tú Làn, thể lực cần đảm bảo để có thể:
– Vượt 9 km rừng núi với địa hình không bằng phẳng.
– Leo dốc cao khoảng 150 m (chiều cao từ thung lũng cho đến đỉnh núi).
– Bơi 100 m trong hang.
– Đi 1 km trong hang.
– Có kinh nghiệm cơ bản về đi rừng, leo núi.
– Biết bơi.
Một số kinh nghiệm khác
Thời điểm: Tú Làn được đánh giá là đẹp nhất là từ giữa tháng 11 đến giữa tháng 9 hàng năm.
Cách di chuyển: Hệ thống hang động Tú Làn nằm trong vùng núi đá vôi cách Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng 70 km. Bạn có thể di chuyển bằng xe giường nằm, tàu hỏa hoặc máy bay đến TP. Đồng Hới, và di chuyển từ TP lên Phong Nha (45 km). Từ Hà Nội, bạn cũng có thể mua vé xe bus giường nằm chất lượng cao đi thẳng đến Phong Nha. Từ đây công ty tổ chức tour sẽ đón bạn.
Ở: Tùy vào thời lượng tour mà bạn chọn lựa để khám phá Tú Làn. Bạn có thể lựa chọn các tour cắm trại trong rừng hoặc các tour khám phá trong ngày và về lại Phong Nha nghỉ ngơi. Phong Nha cũng có một hệ thống khách sạn, homestay rất đa dạng với giá cả phải chăng cho bạn lựa chọn tùy theo thời gian lưu trú.