Nằm cách trung tâm Hà Nội khoảng 50 km, khu vực Ba Vì, Sơn Tây là địa danh lý tưởng để bạn có thể xách ba lô lên và đưa nhau đi trốn mỗi dịp cuối tuần. Hai địa danh với rất nhiều các địa điểm du lịch, các khu resort, các đền, chùa, làng cổ… hứa hẹn sẽ dành tặng bạn khoảng thời gian F5 lại bản thân.
Không chỉ vậy, Ba Vì – Sơn Tây còn là mảnh đất trù phú, được thiên nhiên ưu đãi cả về khí hậu, thổ nhưỡng nên nơi đây có rất nhiều những đặc sản hấp dẫn.
1. Sữa tươi, sữa chua
Ngoài những trang trại sữa với quy mô lớn và hiện đại, ở Ba Vì hiện nay còn được nhân rộng mô hình chăn nuôi hộ gia đình theo quy trình sản xuất nghiêm ngặt. Thế nên nếu đến Ba Vì mà không tranh thủ thưởng thức ly sữa bò, sữa dê tươi tại các cửa hàng dọc theo tuyến đường 32, tuyến đường Láng Hòa Lạc… thì đáng tiếc vô cùng. Uống ly sữa tươi ở đây, bạn cảm nhận rõ rệt vị béo, thơm, ngậy hay hơi gây đặc trưng của sữa. Nếu không quen, ban đầu có thể hơi khó uống, nhưng nếu đã thử một vài lần, bạn sẽ nghiện lúc nào không hay.
Ở các quầy hàng bán sữa, ngoài sữa tươi còn có sữa chua và các chế phẩm từ sữa khác như caramel. Sữa chua ở đây đương nhiên làm trực tiếp từ sữa tươi, khi ăn sẽ thấy độ xốp, mềm, dẻo trong từng thìa, vị chua cũng rất dịu. Vị sữa chua homemade ở vùng Ba Vì này đặc trưng và ngon đến nỗi, nhiều người sau khi đã nếm 1, 2 hộp nhất định phải mua vài hộp nhỏ để về làm quà cho người ở nhà.
2. Bánh sữa
Cùng với các sản phẩm khác được chế biến từ sữa, bánh sữa Ba Vì cũng là một trong những thứ quà mà ai đặt chân đến vùng đất này cũng muốn được nếm thử. Vị thơm ngon, béo mềm của sữa, bơ cùng với hàm lượng dinh dưỡng cao từ sữa nguyên chất mang đến cảm giác thanh thanh vô cùng vừa miệng.
Bánh sữa Ba Vì được chia thành nhiều loại với các loại hương vị đặc trưng của vùng núi Tản: bánh sữa trắng, bánh sữa nhạt, bánh sữa socola, bánh sữa nhạt socola. Vị ngọt, thơm của chiếc bánh sữa rất bắt miệng, đặc biệt khi thưởng thức cùng tách trà nóng.
3. Bánh tẻ Phú Nhi
Từ những nguyên liệu gần gũi với đời sống của người dân lao động như như gạo tẻ, thịt lợn, mộc nhĩ, hành, lá dong, lá chuối… Bánh tẻ Phú Nhi, Sơn Tây được đúc trong chiếc bánh trắng ngần, thơm ngậy, mềm mịn chạm tới vị giác cả những người khó tính cũng phải gật gù. Chính bởi vậy, khách phương xa đến Sơn Tây đều muốn tìm mua thứ quà này mang về cho bạn bè, người thân thưởng thức.
Khác với bánh tẻ làng Chờ (Yên Phong, Bắc Ninh) hay bánh tẻ Phụng Công (Văn Giang, Hưng Yên) bánh tẻ Phú Nhi được gói bằng 2 loại lá: lá chuối ở ngoài và lá dong ở trong ôm trọn lấy phần bánh. Làm bánh tẻ không khó nhưng đòi hỏi sự cẩn thận, chăm chỉ bới để cho ra một chiếc bánh phải trải qua rất nhiều công đoạn: ngâm gạo, xay gạo, làm nhân, làm vỏ bánh, chế biến nhân bánh, gói bánh, hấp bánh… do vậy, làm bánh được coi là một cách rất tốt giúp rèn luyện sự kiên trì, dẻo dai.
Bánh tẻ Phú Nhi khi ăn thường được chấm với nước mắm rắc hạt tiêu, chanh, tỏi, ớt hoặc chấm với tương ớt tuỳ theo khẩu vị của mỗi người.
4. Chè lam
Chè lam cũng là một trong số những món ăn nổi tiếng ở mảnh đất xứ Đoài, với thành phần chủ yếu là đường mật, mạch nha, gừng tươi, bột gạo nếp rang, lạc rang… những nguyên liệu đơn giản, thân thuộc với cuộc sống làng quê nhưng khi kết hợp và hòa quyện với nhau lại tạo ra một thứ quà quê tinh tế và đầy ý nghĩa.
Để chè lam được ngon, người ta phải tỉ mẩn ngồi lựa chọn từng loại nguyên liệu, sau đó cân, đong, đo, đếm từng nguyên liệu sao cho thật vừa vặn, khi nấu phải đảo đều tay, đảo thật nhanh để các nguyên liệu được hòa quyện với nhau, chè lam vừa ăn không mềm quá mà cũng không cứng quá.
Khi chè đã nguội hẳn, dùng những con dao thật bén cắt thành những miếng chè có hình chữ nhật bằng khoảng 2 ngón tay rồi lăn, xoa đều chúng trong lớp bột áo. Lớp bột này tựa như một lớp phấn phủ màu trắng bên ngoài, giúp những miếng chè không dính lại với nhau.
Ở mạn Ba Vì – Sơn Tây, chè lam được bày bán nhiều, nhưng để ăn được món ăn chuẩn vị nhất, bạn có thể tìm mua tại khu làng cổ Đường Lâm hoặc quanh khu vực chùa Mía, đền Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng, Lăng vua Ngô Quyền.
5. Bánh quế
Cùng với các sản phẩm sữa tươi, sữa chua, bánh quế cũng là một món ăn vặt gắn liền với những vùng sữa tại Ba Vì. Với thành phần chủ yếu là sữa, bột mỳ, quế, đường nguyên chất, vani, lòng đỏ trứng gà… những chiếc bánh khi ra lò có vị thơm của quế, sự xốp giòn và béo bùi của sữa, rất dễ ăn và mang đến cảm giác thú vị.
Bánh quế Ba Vì được đóng thành từng túi nhỏ nên nếu có ý định mua về làm quà thì bạn hoàn toàn yên tâm bởi chúng rất nhỏ, gọn, nhẹ và dễ vận chuyển.
