Côn Đảo ngày mới

Côn Đảo đang từng ngày thay da đổi thịt, khoác lên mình màu áo mới, song khi bước chân đến nghĩa trang Hàng Dương, thì bao ký ức bi hùng một thời hoa lửa lại hiện về với những người đã từng chiến đấu ở nơi này. Còn chúng tôi, thế hệ trẻ tự hào về các anh hùng liệt sĩ.

1583

Xem thêm:


Bản hùng ca nở hoa

Côn Đảo là một quần đảo gồm 16 hòn đảo lớn nhỏ với diện tích 76 km2 nằm ở phía Đông Nam của Tổ quốc, thuộc tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Trong suốt 13 năm thống trị (1862 – 1975), thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã biến Côn Đảo thành “địa ngục trần gian” khét tiếng, giam cầm đọa đày hàng ngàn người yêu nước và hàng chục vạn chiến sĩ cách mạng.
Sau hơn 40 năm kể từ ngày Côn Đảo giải phóng, hàng loạt công trình kiến trúc ở Côn Đảo vẫn còn đó như minh chứng một thời kỳ lịch sử đau thương: Cầu Tàu lịch sử 914, cầu Ma Thiên Lãnh, Trại giam Banh I (trại Phú Hải), Banh II (trại Phú Sơn), Banh III (trại Phú Thọ), Trại Phú Phong, Phú Bình là nơi giam cùm, tra tấn dã man hàng vạn chiến sĩ cộng sản. Địa điểm nổi tiếng ghê rợn nhất trong khu nhà tù này là “chuồng cọp” thời Pháp được xây dựng từ năm 1940. Với diện tích các phòng giam tổng cộng hơn 5.000 m2, được chia thành 120 phòng biệt giam có chắn song sắt phía trên, là nơi dùng để tra tấn các tù nhân với các hình phạt man rợ nhất lịch sử. Ngoài hệ thống “chuồng cọp” kiểu Pháp và Mỹ, Côn Đảo còn là nơi nổi tiếng để tra tấn tù nhân có tên gọi là “chuồng bò” được Pháp xây dựng năm 1930.

Chuồng Cọp trong hệ thống Nhà tù Côn Đảo.
Chuồng Cọp trong hệ thống Nhà tù Côn Đảo.

Như một lẽ thiêng liêng tự nhiên, ai đến Côn Đảo lần đầu hay nhiều lần khác nữa, việc đầu tiên là đến nghĩa trang Hàng Dương thắp nén hương tưởng niệm viếng các anh hùng liệt sĩ. Có một điều đặc biệt khi viếng nghĩa trang Hàng Dương thường viếng vào lúc trời tối hoặc về khuya, vì đó là lúc đất trời giao hòa, là sự quện hòa giao linh giữa người đang sống và người đã khuất. Và đó như một điều linh thiêng được truyền từ năm này qua năm khác, từ thế hệ này đến thế hệ khác. Giữa màn đêm tĩnh mịch mờ sương, hàng ngàn ngọn nến lung linh quện với mùi hương trầm ngan ngát nặng mùi âm khí. Chúng tôi viếng nghĩa trang trong sự thành kính nghiêm trang. Không một tiếng động, chỉ có tiếng nấc nghẹn ngào xúc động tưởng nhớ các anh linh liệt sĩ chôn chặt dưới nấm mộ sâu.

Nghĩa trang Hàng Dương.
Nghĩa trang Hàng Dương.

Trước mộ nữ anh hùng Võ Thị Sáu, chúng tôi nghiêng mình kính cẩn trước anh linh của người con gái Đất Đỏ đã hiến dâng tuổi thanh xuân của mình cho lý tưởng cách mạng. Khi rơi vào tay giặc, chị đã hiên ngang trước họng súng quân thù không hề khuất phục. Chị dõng dạc tuyên bố: “Tôi không có tội. Yêu đất nước mình, chống lại thực dân xâm lược không phải là một tội”. Ngày 23/1/1952, chị bị thực dân Pháp tử hình tại Côn Đảo. Sự hy sinh của chị đã trở thành huyền thoại bất tử, làm rung động bao con tim, đến cả người lính lê dương già thuở ấy cũng phải thảng thốt: “Cô ấy bình thản đến lạ lùng, yêu đời ngay đến phút chết, dũng khí tỏ ra ngay cả khi ngã xuống rồi, đó mới chính là người anh hùng. Cô ấy tin vào chính nghĩa của dân tộc mình. Còn chúng tôi thì chỉ biết bắn giết”.
Chẳng ai bảo ai, nhưng bàn chân tất cả đều nhẹ nhõm, vì dưới mỗi tấc đất, dưới mỗi bước chân là xương cốt của những người cộng sản. Giữa Hàng Dương bạt ngàn sương khói, lời thơ: “Núi Côn Lôn được pha bằng máu/ Đất Côn Lôn năm, sáu lớp xương người/ Mỗi bước chân che lấp một cuộc đời/ Mỗi tảng đá là một trời đau khổ” văng vẳng đâu đó như nhắc nhở thế hệ chúng tôi đời đời tri ân và biết ơn những người đã ngã xuống vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc.

Thiên đường du lịch ngày nay

Đến Côn Đảo hôm nay, cảm nhận đầu tiên của mỗi người là cuộc sống thanh bình. Nước biển xanh ngát, không khí trong lành, những bãi cát trắng mịn trải dài bất tận, màu xanh ngút ngàn của rừng núi làm cho mỗi người quên hết mọi ưu tư, phiền muộn, nhọc nhằn.

Côn Đảo ngày nay.
Côn Đảo ngày nay.

Lòng chợt bình yên đến lạ lùng khi dạo bước dưới hàng cây cổ thụ, lang thang dọc theo bờ tường đá rêu phong, men theo con đường trải nhựa thênh thang uốn lượn dọc theo bờ biển, hay ung dung trên bãi đá lộng gió phía Cầu tàu 914 lịch sử.
Đến Côn Đảo, du khách còn được nếm thử hạt bàng sấy khô – một loại đặc sản nổi tiếng của đảo. Người dân địa phương tách trái bàng khô lấy nhân, đem rang với muối hoặc đường đóng gói rồi bán cho du khách. Không thể không lặn dưới mặt biển để ngắm rặng san hô lấp lánh đủ sắc màu dưới đáy đại dương, hoặc xem rùa đẻ trứng khi hoàng hôn buông xuống, leo núi, xuyên rừng xem khỉ ra chặn đường và những cặp chim ưng hót vang dậy cả một vùng rừng núi.

Hạt bàng sấy khô.
Hạt bàng sấy khô.

Cuộc sống của người dân Côn Đảo luôn yên bình và không gấp gáp như ở đất liền. Ở đây chẳng bao giờ có tai nạn hay ùn tắc giao thông, đường xá lúc nào cũng vắng lặng, chợ Côn Đảo thanh bình đến lạ kỳ. Người mua không trả giá, người bán không nói thách. Đến chợ Côn Đảo ngoài mua những sản phẩm đặc sản, còn để thư thái tâm hồn, được tiếp xúc với người dân bản xứ chân chất thật thà giàu lòng nhân ái.
Những năm tháng chiến tranh, Côn Đảo là nơi chứa đựng bao đau thương mất mát, nhưng ngày nay, khi đất nước thanh bình, Côn Đảo đã không ngừng phát triển, vươn lên thành một trong những thiên đường du lịch biển nổi tiếng trong nước và cả quốc tế. Ai đã một lần đến thăm Côn Đảo, sẽ luyến tiếc không nỡ dời bước với vẻ đẹp lung linh, huyền ảo với thiên nhiên hoang sơ, trong lành và sự yên bình nơi đây. Đó là vẻ đẹp hòa quyện giữa cảnh vật và con người, làm rung động trái tim du khách.