Nếu như Sài Gòn, các món ốc được chế biến với hình thức phổ biến như rang me, xào dừa thì ở Huế hay Hà Nội, ốc chỉ cần luộc không cầu kỳ cũng đã được nhiều người yêu thích. Món ăn này có gì hấp dẫn mà nhiều người thích thú đến thế?
Mỗi vùng miền có một nền văn hóa ẩm thực với những nét đặc trưng riêng. Văn hóa ẩm thực của người Hà Nội mang một nét rất đặc biệt, thanh lịch và rất tao nhã. Khác với miền Trung thích ăn cay nhiều, hơi ngọt, hơi mặn và với người miền Nam là chua, cay nhiều và ngọt đậm, người Hà Nội lại thích tất cả các vị mặc dù khẩu vị chính của họ là ít cay, ít chua, ít ngọt. Có thể hơi hàn lâm nhưng nó lại mang đến cảm giác cực kỳ gần gũi thân thuộc, đôi khi qua những món ăn tưởng chừng như đơn giản, dễ chế biến mà món ốc luộc là một điển hình.
Ốc Hà Nội thanh tao
Những mẻ ốc tươi được ngâm với nước vo gạo, ớt, dấm để làm sạch sau đó được luộc lên cùng với sả và lá chanh. Món ốc luộc tưởng chừng chế biến vô cùng đơn giản nhưng lại đòi hỏi sự tinh tế của người chế biến. Sự tinh tế đầu tiên là khâu chọn nồi luộc ốc. Đó phải là một chiếc nồi sạch, có đế mỏng bởi nếu nồi quá dày sẽ khiến ốc lâu chín và mềm, kém ngọt. Để món ốc thêm sự thanh tao, đậm chất Hà Nội không thể nào thiếu bát dấm mẻ (bỗng rượu) một loại gia vị mang đậm chất Bắc. Sự tinh tế trong cách chế biến món ăn này chính là canh thời gian mở nắp vung và thời gian ốc chín. Chỉ lệch một chút, món ăn sẽ kém ngon và bớt hấp dẫn.
Một đĩa ốc nóng hổi, thơm lừng mùi chanh sả, thật thiếu sót nếu như không nhắc đến bát nước chấm ngon thần sầu với đủ các gia vị. Một bát nước chấm đủ vị, một ít cay, một ít ngọt, một ít mặn, xanh xanh đỏ đỏ vô cùng đẹp mắt và thơm lừng hương chanh. Còn gì tuyệt vời hơn khi được ngồi thưởng thức món ốc luộc thơm lừng cả góc phố với thịt ốc dai giòn, đẫm trong thứ nước chấm hảo hạng. Chẳng riêng gì ốc, nước chấm, nước ốc, nước ngao cũng siêu ngon, thơm và không hề bị ngấy. Không kể trời mưa nắng, những hàng ốc luộc ở Hà Nội như Ốc Bà Câm Tống Duy Tân, Ốc Trang Đinh Liệt… đều đông nghẹt thực khách.
Thật thiếu sót nếu như không nhắc đến những món ăn kèm ở hàng ốc. Thời tiết sang thu, được ngồi bên mâm đầy ú ụ ốc, ngao, trứng cút lộn, xoài dầm – cái nào cũng cực ngon còn gì tuyệt vời hơn thế, thú vị hơn khiến bao thực khách mê mẩn.
Ốc cố đô cay nóng
Rời vùng đất Hà Thành, chúng ta cùng vào Huế – vùng đất ẩm thực có tiếng để xem cách chế biến món ốc luộc khác như thế nào. Cũng với món “ốc to, ốc nhỏ” ấy lại có sự biến hóa kỳ diệu thể hiện rõ văn hóa ẩm thực nơi đây. Trong dãy hàng hàng quán quán bán ốc luộc ở Huế, ốc Minh Nghĩa là địa điểm được nhiều thực khách chọn lựa. Bởi lẽ, một số hàng ốc đã có sự điều chỉnh để phù hợp với khẩu vị của nhiều người khi đến Huế, riêng ốc Minh Nghĩa vẫn giữ được cách chế biến rất riêng.
Cũng với các loại ốc, ngao… sau khi được làm sạch, ốc được chế biến cùng gia vị, chanh sả, ớt tươi, gừng. Đặc biệt, trong các thứ gia vị không thể nào thiếu ruốc, một thứ gia vị đặc trưng ở đây. Món ốc được chế biến sao cho gia vị vừa thấm vào ốc nhưng ốc vẫn giữ được vị dai giòn nhưng ốc không được quá chín bởi như vậy sẽ mất vị ngon. Cũng có thể vì thịt ốc có tính hàn, nên khi chế biến người Huế thường cho nhiều loại gia vị cay nóng để cân bằng âm dương.
Bên cạnh đó, người Huế thường có sở thích ăn cay nên thông thường khi ăn kèm với ốc là chén nước chấm “cay ơi là cay”. Thành phần chủ yếu của chén nước chấm đó chính là ớt đỏ. Với nhiều người nhiều ăn không quen có lẽ sẽ xuýt xoa trước thứ nước chấm kỳ lạ này. Nhưng với những người ăn quen, thật thiếu nếu như trên bàn ốc không có thứ nước chấm hấp dẫn này. Để đáp ứng cho những thực khách không thể ăn được cay, quán cũng có loại nước chấm dành riêng cũng ngon không kém.
Bên cạnh ốc bươi, ốc hút cũng là loại được nhiều người yêu thích. Nhìn đĩa ốc hút được xào bốc hơi nghi ngút, mùi thơm ngào ngạt của ốc, của chanh sả khiến thực khách không thể kìm lòng. Cách ăn ốc nhỏ cũng khác lạ, không dùng kim để nhể ốc mà phải dùng miệng mút ruột ốc ra khỏi vỏ. Khi thưởng thức, đưa ốc lên miệng và hút, chẳng cần nước mắm chấm cùng mà cũng đủ cảm nhận được vị cay mặn ngọt, béo ngậy. Khẽ nhai ruột mà cảm nhận được độ giòn, dai của ốc, quyện với vị ngòn ngọt, chua cay rôn rốt của nước chấm, mùi thơm thoang thoảng của chanh, sả khiến toàn bộ vị giác của thực khách như “tê liệt” vì ngon. Cũng bởi cách ăn này mà người ta vẫn quen gọi món ốc này là ốc hút. Với người sành ăn loại ốc này thì khi gặp phải những chú ốc “lì lợm” cần hút đuôi ốc trước cho thông rồi mới hút đầu như thế ruột mới ra khỏi vỏ dễ dàng.
Bên cạnh đó, món hến xào cũng thật đặc biệt. Hến ở dòng sông Hương, được vớt lên, đãi vỏ rồi xào chung với nấm mèo, hành tây và rau ngò tây. Đĩa hến xào được trang trí thêm một ít tóp mỡ chiên giòn, rau ngò rí, một vài lát ớt đỏ. Khi ăn, chỉ cần sử dụng bánh phồng tôm hoặc bánh tráng và xúc ăn. Một món ăn dân dã như sao hấp dẫn đến thế. Cái ngọt thanh của hến, giòn giòn của nấm, béo béo tóp mỡ thế thôi nhưng món ăn này đã góp mặt trong nhiều bữa tiệc năm sao của các nhà hàng lớn.
Ốc luộc từ lâu đã trở thành một món ăn tuy dân dã nhưng vô cùng hấp dẫn đối với người dân từ Hà Thành đến cố đô Huế, từ học sinh, sinh viên cho đến phụ nữ, trẻ em và đặc biệt là những “tay” sành ăn nhậu. Chỉ với giá dao động từ 10.000 đồng đến 50.000 đồng/đĩa là bạn có thể thưởng thứ món ăn thơm ngon, bổ dưỡng này.
Những cơn gió mùa se lạnh thổi về và được cầm con ốc lên hít hà hương thơm, cho vào miệng cảm nhận vị cay thơm nồng, tê tê đầu lưỡi cùng ruột ốc béo ngậy mới thấy hết hương vị tinh tế, đặc trưng ở chốn Hà Thành hay xứ Huế thân thương. Chỉ thế thôi nhưng dù đi xa đến mấy, những người con xa quê lại được mong muốn quay về để thưởng thức những món ăn dân dã này.
Xem thêm: Ăn ốc dốc Bến Ngự.
* Liên hệ đặt phòng khách sạn, resort Hà Nội – Huế tại Chudu24 để nhận mức giá ưu đãi cực tốt.